- Intellectuele eigendom (IE) kan een grote bron van passief inkomen zijn, d.w.z. inkomen dat geen dagelijkse inspanning vereist om in stand te houden. Dergelijke inkomsten trekken echter niet alleen ondernemers aan, maar ook belastingautoriteiten. De meeste landen heffen hoge belastingen op inkomsten uit intellectuele eigendom, waardoor hun burgers worden ontmoedigd om dergelijke activa te ontwikkelen. Ter illustratie: de Verenigde Staten heffen een bronbelasting van 30% op bepaalde royalty’s voor intellectuele eigendom uit de VS die aan buitenlandse personen worden betaald.
Het doel van dit artikel is enkele juridische technieken voor belastingoptimalisering te bespreken die eigenaars van intellectuele eigendom zullen helpen hun belastingdruk te verminderen.
Soorten intellectuele-eigendomsrechten
Er kunnen drie hoofdtypen intellectuele-eigendomsrechten worden onderscheiden, namelijk handelsmerken, auteursrechten en octrooien. Hieronder wordt een kort overzicht van deze drie soorten gegeven.
Handelsmerken
Handelsmerken zijn een vorm van intellectuele eigendom die bestaan uit tekens ter identificatie van diensten of producten. Handelsmerken kunnen zowel niet-geregistreerd als geregistreerd zijn. Men kan houder van een niet-geregistreerd handelsmerk worden door een merk in de handel te gebruiken totdat het merk voldoende bekendheid en goodwill verwerft. Een gedeponeerd handelsmerk is een handelsmerk dat is geregistreerd bij een handelsmerkinstantie, bijvoorbeeld het United States Patent and Trademark Office, het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom, of het Intellectual Property Office van het Verenigd Koninkrijk. Het symbool ™ kan worden gebruikt om een niet-gedeponeerd handelsmerk aan te duiden, terwijl het symbool ® verwijst naar gedeponeerde handelsmerken.
Auteursrechten
Auteursrecht is een vorm van intellectuele eigendom die de eigenaar het exclusieve recht geeft kopieën te maken van creatieve werken, zoals boeken, muziek, foto’s en afbeeldingen. De duur van het auteursrecht is gewoonlijk beperkt tot een bepaalde periode.
Octrooien (patenten)
Octrooien zijn intellectuele eigendommen die hun eigenaars het recht geven anderen uit te sluiten van het gebruiken, maken of verkopen van uitvindingen. Net als het auteursrecht zijn octrooien slechts voor een bepaalde periode geldig en die periode kan meestal niet worden verlengd. De duur van een Europees octrooi is 20 jaar vanaf de datum van indiening van de aanvraag.
Octrooiboxen
Op het gebied van het belastingrecht verwijst de term “octrooiboxen” naar speciale belastingregelingen die voorzien in lagere effectieve belastingtarieven op inkomsten uit intellectuele eigendom. Het doel van de octrooiboxen is het aanmoedigen van onderzoeks- en ontwikkelingsactiviteiten die leiden tot het creëren van nieuwe intellectuele eigendommen. Octrooiboxen zijn gewoonlijk alleen van toepassing op specifieke soorten intellectuele eigendom. Bovendien hebben niet alle landen dergelijke boxen. Duitsland, Noorwegen, Griekenland en Zweden hebben bijvoorbeeld geen octrooiboxen.
Enkele voorbeelden:
Cyprus (het effectieve belastingtarief op in aanmerking komende intellectuele-eigendomsactiva bedraagt 2,5%), Luxemburg (5,2%), Hongarije (4,5%), Polen (5,0%), Ierland (6,25%), en het Verenigd Koninkrijk (10%).
Er moet op gewezen worden dat octrooiboxen zwaar worden bekritiseerd door de Europese Unie en de OESO. Ook beschouwen sommige EU-landen deze boxen als een “vorm van schadelijke belastingconcurrentie”. Wolfgang Schäuble, voormalig minister van Financiën en momenteel voorzitter van de Bundestag, zei dat de octrooiboxen in strijd zijn met de Europese geest. Daarom kunnen sommige of alle octrooiboxen in de EU binnenkort verdwijnen als gevolg van de druk van de EU, individuele EU-landen, de OESO en andere internationale organisaties.
Verplaatsing naar landen met lage belastingvoeten…?
Ondernemers die, om een of andere reden, niet geïnteresseerd zijn in het gebruik van octrooiboxen kunnen voordeel halen uit het verhuizen naar bepaalde … landen. Door naar een dergelijk land te verhuizen, kan men alle belastingen op zijn of haar intellectuele eigendommen aanzienlijk verminderen of volledig vermijden. Twee voorbeelden…
Bulgarije
Bulgarije is lid van de Europese Unie en is strategisch gelegen op het kruispunt tussen Europa en Azië. De inkomstenbelasting voor particulieren en vennootschappen bedraagt 10%. Dit betekent dat inkomsten uit intellectuele eigendom aan een belasting van 10% worden onderworpen. De kers op de taart is dat natuurlijke personen die “auteurs- of licentie-inkomsten” …royalties … ontvangen, een vast bedrag (40%) aan onkosten van hun inkomsten mogen aftrekken, wat betekent dat slechts 60% van de gegenereerde inkomsten aan een belasting van 10% zal worden onderworpen. DUS JE BETAALT ANDERS GEZEGD SLECHTS 6%!
De Verenigde Arabische Emiraten
De Verenigde Arabische Emiraten heffen geen belasting op inkomsten uit intellectuele eigendom. Bovendien kent het land aan de Perzische Golf vele vrije zones die verband houden met intellectuele eigendom en die diverse voordelen bieden aan